Σαν σήμερα 10 Οκτωβρίου του 1908 ανοίγει για πρώτη φορά τις πόρτες του το Παρθεναγωγείο Βόλου δίνοντας την ευκαιρία να φοιτήσουν σε αυτό μόνο κορίτσια, σε αντίθεση με το πνεύμα της εποχής, όπου μόνο αγόρια κατά κύριο λόγο, μπορούσαν να πάνε σχολείο.
Το Ανώτερο Παρθεναγωγείο ήταν ένα πρότυπο, αλλά και αρκετά πρωτοποριακό σχολείο για την συγκεκριμένη περίοδο και την τοπική κοινωνία του Βόλου.
Δύο ήταν τα σημαντικότερα εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά του που το διαφοροποίησαν από την τότε σχολική πραγματικότητα. Το πρώτο ήταν η χρήση και η διδασκαλία της δημοτικής γλώσσας και αυτό οφειλόταν στο Διευθυντή του σχολείου, τον παιδαγωγό Αλέξανδρο Δελμούζο (1880-1956), που εισήγαγε πρώτος πανελλαδικά την δημοτική γλώσσα και θεωρείται ο κύριος εκπρόσωπος του εκπαιδευτικού δημοτικισμού.
Το δεύτερο ήταν ότι ο Δελμούζος εφάρμοσε, επίσης για πρώτη φορά, τις αρχές του σχολείου εργασίας και του μαθητοκεντρικού εκπαιδευτικού συστήματος, όπου το κέντρο ενδιαφέροντος ήταν οι μαθήτριες του σχολείου και όχι οι εκπαιδευτικοί, δίνοντας πρωτεύοντα ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία τον διάλογο ανάμεσα στο δάσκαλο και τα παιδιά.
Άλλες καινοτομίες του πειραματικού αυτού προγράμματος ήταν ότι η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών από το πρωτότυπο κείμενο περιορίστηκε σημαντικά και δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στο μάθημα των Νέων Ελληνικών, την Φυσική και την Ιστορία. Διδάσκονταν επίσης Μουσική, Γυμναστική και Οικοκυρικά, ενώ μπήκαν στο πρόγραμμα σπουδών καινούρια μαθήματα, όπως η Υγιεινή – Νοσηλευτική και η Ιστορία της Τέχνης.
Οι αντιδράσεις όμως ήταν αρκετές, καθώς το εγχείρημα αυτό θεωρήθηκε αρκετά δύσκολο και ο τοπικός τύπος επέκρινε τις νέες μεθόδους διδασκαλίας, αντιμετωπίζοντας όλο το εκπαιδευτικό όραμα του νεαρού τότε Δελμούζου με επιφυλακτικότητα.
Η λειτουργία του σχολείου συνεχίστηκε μέχρι το 1911, αφού τα δημοσιεύματα κλόνισαν την εμπιστοσύνη πολλών γονέων, με αποτέλεσμα να πάρουν τα παιδιά τους από το σχολείο. Ο Δελμούζος μάλιστα παραπέμφθηκε σε δίκη το 1914, όπου όμως αθωώθηκε πανηγυρικά.
Ο ίδιος υπήρξε στη συνέχεια και ένας από τους ιδρυτές του Εκπαιδευτικού Ομίλου και από το 1917 μέχρι το 1920 διετέλεσε ανώτατος επόπτης της Δημοτικής Εκπαίδευσης. Ανέλαβε επίσης την διεύθυνση του Μαράσλειου Διδασκαλείου, διετέλεσε καθηγητής Παιδαγωγικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου ίδρυσε και Πειραματικό Σχολείο και συμμετείχε στη σύνταξη του “Αλφαβηταρίου” και του βιβλίου – σταθμό στην ιστορία των αναγνωστικών “Τα Ψηλά Βουνά” του Ζαχαρία Παπαντωνίου.
Θανάσης Κοπάδης
Μαθηματικός E.P.S. – Συγγραφέας
