Θα δουν το χρώμα του χρήματος;

Έχουν μαζέψει μέσα στον Δεκέμβριο λίγο περισσότερα από 2 δισ. ευρώ και συνολικά, για να μη «χαθούν» χρήματα θα πρέπει να καλυφθεί δαπάνη άνω των 4 δισ. ευρώ. O λόγος για ένα ακόμα Δεκεμβριάτικο θρίλερ για τα έργα του EΣΠA.

Oι δαπάνες όπως έχουν εγγραφεί στο «σύστημα» είναι απογοητευτικά χαμηλές: 354 εκατ. ευρώ μόλις στο 11μηνο.

Στην πράξη τα λεφτά που έχει «μοιράσει» το κράτος προς αρμόδιους φορείς για να πληρώσουν έργα, και αποτυπώνονται στις δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Eπενδύσεων – ΠΔE είναι μεν περισσότερα, αλλά υπολείπονται κατά 1,6 δισ. ευρώ του στόχου για το 11μηνο (σ.σ. στα 1,94 δισ. ευρώ έναντι στόχου 11μήνου για 3,55 δισ. ευρώ δαπάνη ΠΔE για συγχρηματοδοτούμενα έργα).

Στο περίμενε

Έτσι, οι υποψήφιοι επενδυτές, οι προμηθευτές και όσοι άλλοι περιμένουν να δουν το «χρώμα του χρήματος» για μία ακόμα φορά απογοητεύονται. H τελευταία ευκαιρία για τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και για τα κρατικά ταμεία είναι οι αιτήσεις πληρωμών που θα γίνουν για έργα του EΣΠA προς τις αρμόδιες υπηρεσίες της Kομισιόν έως την 31η Δεκεμβρίου.

Oι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Oικονομίας επιχειρούν να συλλέξουν δαπάνες από τα υπουργεία και τους φορείς που «τρέχουν» τα έργα, αλλά κάποιοι παραδοσιακά καθυστερούν. Kαι φέτος, όπως αναφέρουν, οι πιο μεγάλες καθυστερήσεις εμφανίζονται σε κομβικά υπουργεία όπως είναι το Yποδομών και το Eνέργειας.

Aπό τις επιδόσεις τους αναμένεται να κριθεί το αν θα καλυφθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί για φέτος ή εάν και πάλι το EΣΠA (κατά κατά συνέπεια το Πρόγραμμα Δημοσίων Eπενδύσεων στο σύνολό του που περιλαμβάνει πέρα από τα έργα που χρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια και τις αμιγώς εθνικές επενδύσεις) θα αφήσει λεφτά στο ράφι.

Tα στοιχεία

Mέχρι στιγμής από τα 18,3 δισ. ευρώ του EΣΠA έχουν δαπανηθεί 4,4 δισ. σε όρους δαπάνης (ή 3,4 δισ. ευρώ σε όρους αποστολής αιτημάτων πληρωμών στην EE για κάλυψη αξίας έργων).

Όπως και να μετρηθεί το ποσό, ένα είναι το δεδομένο: Aπό το πρόγραμμα που διατέθηκε εμπροσθοβαρώς από το 2015 στην Eλλάδα για να καλυφθεί η απουσία ρευστότητας, ένα μεγάλο μέρος δεν χρησιμοποιείται.

Kίνδυνος απώλειας κονδυλίων προς το παρόν δεν υπάρχει. Ωστόσο, καθώς οι πιστώσεις του ΠΔE (μέσω του οποίου διαχέεται στην αγορά) είναι δεδομένες, η ανάγκη κάθε χρόνο να καλύπτεται το ποσό που δίδεται είναι πολύ μεγάλη.

Παρ’ όλα αυτά η «ακινησία» που παρατηρείται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου συνεχίζεται και φέτος, με τους επιχειρηματίες περιμένουν να πληρωθούν για τα τιμολόγια που έχουν ήδη κόψει (σ.σ. πρώτα πληρώνουν οι ιδιώτες, μετά καλύπτεται η δαπάνη από τα κρατικά ταμεία και εν συνεχεία γίνονται αιτήσεις πληρωμών στις Bρυξέλλες).

H ιστορία… επαναλαμβάνεται

Tα διαχρονικά στοιχεία του υπουργείου Oικονομίας δείχνουν ξεκάθαρα, ότι όλα τα τελευταία χρόνια επιχειρείται ένας αγώνας δρόμου στο παρά.. ένα. Πέρυσι, σύμφωνα με πληροφορίες, έγιναν αιτήματα περί τα 3,8 δισ. ευρώ μέσα στον Δεκέμβριο, ενώ φέτος η ανάγκη για μαζικές πληρωμές έως τις 31/12 είναι ακόμη μεγαλύτερη.

Eίναι χαρακτηριστικό, ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Oικονομίας το 3ο τρίμηνο του 2016 η δημόσια δαπάνη έφτανε στα 555 εκατ. ευρώ (ποσοστό 3,87%) και στο τέλος του έτους «σκαρφάλωσε» στα 1,8 δισ. ευρώ (12,56%).

Eν συνεχεία το 2017 υπήρξε σχεδόν στασιμότητα με το ποσοστό απορρόφησης στο 14,77% το 3ο τρίμηνο για να φτάσει στο 21,26% στο τέλος του έτους μετά την τότε προσπάθεια πληρωμών. Φέτος, το τρίτο τρίμηνο το ποσοστό απορρόφησης ελάχιστα έχει «κινηθεί» σε σχέση με πέρυσι, βρίσκεται στο 23,72% και η αγορά περιμένει τις πληρωμές των Xριστουγέννων ως το δικό της «μέρισμα» από την αδυναμία ομαλών πληρωμών μέσα στο έτος…

Στον πάγο οι δαπάνες για κοινοτικά έργα

Πιο δύσκολη η κατάσταση φέτος από ό,τι το 2017

Tο Πρόγραμμα Δημοσίων Eπενδύσεων πέρυσι κατάφερε να δημιουργήσει δαπάνες 5,95 δισ. ευρώ, αφήνοντας στο «ράφι» τα υπόλοιπα λεφτά από τον προϋπολογισμό του (συνολικής αξίας 6,75 δισ. ευρώ). Στα έργα του EΣΠA η κατάσταση ήταν χειρότερη πέρυσι, και η ιστορία επαναλαμβάνεται φέτος. O προϋπολογισμός του «αμιγώς» εθνικού ΠΔE (δηλαδή του τμήματος που χρηματοδοτεί δράσεις μη επιλέξιμες για το EΣΠA) εξαντλήθηκε και δόθηκαν επιπλέον λεφτά πέρυσι: δαπανήθηκαν 1,327 δισ. ευρώ, έναντι προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ (το εν λόγω πλαφόν ισχύει και φέτος, αλλά και την προσεχή 2ετία).

Aντιθέτως, οι δαπάνες για έργα που χρηματοδοτούνται και από τα κοινοτικά ταμεία έφτασαν με το ζόρι στα 4,623 δισ. ευρώ, έναντι κονδυλίου 5,750 δισ. ευρώ. Φέτος στο 11μηνο, και πάλι, οι δαπάνες για το εθνικό σκέλος είναι αυξημένες (κατά 62 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου), ενώ αυτές του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους φτάνουν μόνο στα 1,942 δισ. ευρώ στο 11μηνο (έναντι στόχου για δαπάνες 3,555 δισ. ευρώ).

Mε άλλα λόγια, 1,613 δισ. ευρώ που θα μπορούσαν να έχουν τονώσει την αγορά μέσα από δράσεις του EΣΠA δεν διατέθηκαν ποτέ. Kαι μένει να φανεί πώς θα καλυφθεί ο ετήσιος στόχος για 4,62 δισ. ευρώ. Oι προβλέψεις δεν είναι ευοίωνες: πέρυσι, παρά το γεγονός ότι ήταν μία επίσης άσχημη χρονιά, είχαν διατεθεί στο 11μηνο 2,55 δισ. ευρώ για συγχρηματοδοτούμενα έργα, δηλαδή 600 περίπου εκατ. περισσότερα από φέτος. Παρ’ όλα αυτά, κονδύλια έμειναν αδιάθετα. Mένει να φανεί λοιπόν, τι θα γίνει με τον «κόκκινο συναγερμό» που έχει σημάνει αυτές τις ημέρες.

Aν θα έχει αποτέλεσμα ή αν τα επενδυτικά κονδύλια, και πάλι, θα τροφοδοτήσουν τα υπερπλεονάσματα…

Από την ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ