Έρευνα για το προφίλ της αναπηρίας και τα χαρακτηριστικά που αυτό εμφανίζει την τελευταία τετραετία 2015-2018 πραγματοποίησε η Δ/νση Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας Ρεθύμνου.
Σκοπός της έρευνας που βασίστηκε στους δικαιούχους μειωμένου εισιτηρίου στα μέσα μετακίνησης, ήταν η μελέτη των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους, δεδομένου ότι η χρήση μειωμένου εισιτηρίου στα μέσα μετακίνησης είναι μια κοινωνική παροχή που απευθύνεται σε ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού με χαμηλά εισοδήματα και προβλήματα υγείας (αναπηρία >67%).
Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι και σε αυτή την έρευνα καταδεικνύεται, ότι τα χρόνια της κρίσης την παρούσα και την προηγούμενη τετραετία- οι δείκτες ασθενειών που σχετίζονται με το άγχος, παρουσίασαν ανησυχητική αύξηση.
Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία που καταδεικνύουν ότι στην 4ετία 2015-2018, τα ψυχικά & ψυχιατρικά νοσήματα αυξάνονται κατά 4% , ενώ πλήττουν με σειρά βαρύτητας κυρίως τις ηλικίες 26 έως 46 ετών και ακολουθεί η ηλικιακή ομάδα 19 έως 25 ετών αντίστοιχα. Ακολούθως τα αυτοάνοσα νοσήματα εμφανίζονται με συχνότητα 21,4% σε μικρές ηλικίες ήτοι, 19 έως 25 ετών ενώ συνεχίζουν να εμφανίζονται με μικρότερα ποσοστά (81%) στις ηλικίες από 26 έως 46 ετών.
Είναι άξιο επισήμανσης ότι αυτές οι δυο κατηγορίες νοσημάτων που εμφανίζουν και τα μεγαλύτερα ποσοστά αύξησης δεν είναι ασύνδετες μεταξύ τους, καθώς ένας πολύ σημαντικός παράγοντας της εμφάνισης των αυτοάνοσων είναι το άγχος και η κακή ψυχολογία του ασθενούς.
Μια συγκριτική ματιά των τωρινών ευρημάτων με εκείνα αντίστοιχης έρευνας για την τετραετία 2010 με 2014, που ολοκληρώθηκε από την υπηρεσία μας και δόθηκε στην δημοσιότητα το 2014, φέρουν στο προσκήνιο αξιοσημείωτες συγκλίσεις.
Αναλυτικότερα, παρατηρούμε ότι και για την προηγούμενη τετραετία μελέτης παρουσιάζεται σταδιακή αύξηση των δικαιούχων καρτών αναπηρίας, αύξηση του αριθμού των ατόμων που ανήκουν στην κλίμακα 80% έως 90% αναπηρία, αυξητική τάση νοσηρότητας στις μικρές ηλικιακές ομάδες αλλά και στην πλέον παραγωγική ομάδα των ατόμων 46-64 ετών. Αυξητική τάση εμφάνιζαν επίσης και τα ψυχικά και νευρολογικά προβλήματα κυρίως στις ηλικίες 46 ετών μέχρι 64. Τα ευρήματα αυτά έρχονται όχι μόνο να επιβεβαιωθούν αλλά να κάνουν εντονότερη την παρουσία τους και την επόμενη τετραετία μελέτης.
Στην έρευνα, στη διάρκεια της οποίας μελετηθήκαν 869 άτομα δικαιούχοι δελτίου μετακίνησης, ηλικίας 2 έως 100 ετών, γίνεται ποσοτική αποτύπωση των ατόμων αυτών και των χαρακτηριστικών τους για την κρίσιμη για την χώρα μας τετραετία 2015-2018 και αναδεικνύονται οι επιπτώσεις της κοινωνικό -οικονομικής κρίσης στην υγεία του πληθυσμού.
Υλικό & Μέθοδος
Συνολικά Έγινε αναδρομική μελέτη για τα έτη 2015 έως 2018 των δικαιούχων. Μελετηθήκαν ποιοτικά χαρακτηριστικά όπως φύλο, ηλικία, είδος αναπηρίας, έγινε συσχέτιση των μεταβλητών αυτών και ακολούθησε η ποιοτική τους ανάλυση.
Περιγραφική και Επεξηγηματική Έρευνα.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
- Η αναπηρία αποτελεί ένα πολυδιάστατο φαινόμενο. Στην προσπάθεια να την ταξινομήσουμε αποδεχτήκαμε μια περισσότερο κοινωνική αντίληψης πάρα μια ιατρικοκεντρική. Η εν λόγω κοινωνική αντίληψη της αναπηρίας αποδέχεται τη συμβολή μιας σειράς περιβαλλοντικών μεταβλητών που εντείνουν την αναπηρία μη θεωρώντας αυτήν μόνο ως χαρακτηριστικό του ατόμου αλλά ως ενός πλέγματος κοινωνικών και άλλων συνθηκών. Πρόκειται για μια αντίληψη που έρχεται σε συμφωνία με τον επίσημο ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ο οποίος ορίζει αυτήν δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι το θεραπευτικό πλαίσιο πρέπει να λαμβάνει υπόψιν του ότι οι ασθενείς αποτελούν κοινωνικά όντα τα οποία ζουν υπό ένα σύνθετο κοινωνικό πλαίσιο. Κάνει λόγω για μια κοινωνική υγεία η οποία μπορεί να οριστεί με τους όρους της κοινωνικής προσαρμογής και της κοινωνικής υποστήριξης (Π.Ο.Υ., 1974).
- Αναφορικά με την απόδοση των ποσοστών αναπηρίας στους υπό εξέταση ασθενείς των ετών που μελετάει η έρευνα πρέπει να επισημάνουμε στον αναγνώστη ότι έχει προηγηθεί τροποποίηση του Κανονισμού (έτος 2015) που διέπει τη λειτουργία, βάσει των αυστηρότερων Πρωτοκόλλων που έχουν καταρτιστεί. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα ποσοστά αναπηρίας να είναι μειωμένα σε σχέση με το παρελθόν.
Υπό αυτό το πρίσμα και υπό τη σκέψη ότι βρισκόμαστε στο πλαίσιο ενός ραγδαία μεταβαλλόμενου κόσμου καταγράφονται τα παρακάτω συμπεράσματα:
- Τα ψυχικά & ψυχιατρικά νοσήματα αυξάνονται κατά 4% στην διάρκεια της τετραετίας 2015-2018. Πλήττουν με σειρά βαρύτητας κυρίως τις ηλικίες 26 έως 46 ετών και ακολουθεί η ηλικιακή ομάδα 19 έως 25 ετών αντίστοιχα.
- Ακολούθως τα αυτοάνοσα νοσήματα εμφανίζονται με συχνότητα 21,4% σε μικρές ηλικίες ήτοι, 19 έως 25 ετών ενώ συνεχίζουν να εμφανίζονται με μικρότερα ποσοστά (81%) στις ηλικίες από 26 έως 46 ετών.
- Είναι άξιο επισήμανσης ότι αυτές οι δυο κατηγορίες νοσημάτων που εμφανίζουν και τα μεγαλύτερα ποσοστά αύξησης δεν είναι ασύνδετες μεταξύ τους, καθώς ένας πολύ σημαντικός παράγοντας της εμφάνισης των αυτοάνοσων είναι το άγχος και η κακή ψυχολογία του ασθενούς. Για τον λόγο αυτό η θεραπεία ενός αυτοάνοσου νοσήματος απαιτεί πέρα των ιατρικών θεραπειών και συμπεριφορικές παρεμβάσεις προκειμένου για τη διαχείριση του άγχους ώστε με αυτό τον τρόπο να υπάρχει μια ολιστική προσέγγιση επί του θέματος.
- Μια συγκριτική ματιά των τωρινών ευρημάτων με εκείνα αντίστοιχης έρευνας για την τετραετία 2010 με 2014, που ολοκληρώθηκε από την υπηρεσία μας και δόθηκε στην δημοσιότητα το 2014, φέρουν στο προσκήνιο αξιοσημείωτες συγκλίσεις. Αναλυτικότερα, παρατηρούμε ότι και για την προηγούμενη τετραετία μελέτης παρουσιάζεται σταδιακή αύξηση των δικαιούχων καρτών αναπηρίας, αύξηση του αριθμού των ατόμων που ανήκουν στην κλίμακα 80% έως 90% αναπηρία, αυξητική τάση νοσηρότητας στις μικρές ηλικιακές ομάδες αλλά και στην πλέον παραγωγική ομάδα των ατόμων 46-64 ετών. Αυξητική τάση εμφάνιζαν επίσης και τα ψυχικά και νευρολογικά προβλήματα κυρίως στις ηλικίες 46 ετών μέχρι 64. Τα ευρήματα αυτά έρχονται όχι μόνο να επιβεβαιωθούν αλλά να κάνουν εντονότερη την παρουσία τους και την επόμενη τετραετία μελέτης.
- Εξαιτίας του εισοδηματικού περιορισμού που θέτει η νομοθεσία, οι κάτοχοι δικαιώματος απαλλαγής κομίστρου των αστικών συγκοινωνιών ανήκουν στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα κάτι που συμβάλλει στην διαμόρφωση του προφίλ των ατόμων με αναπηρία.
Κλείνοντας θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι στην προσπάθεια μας να ξεπεράσουμε το φράγμα της στατικής παρουσίασης του θέματος της αναπηρίας παραθέσαμε παράλληλα με την ανάλυση των ευρημάτων που προέκυψαν από τη μεθοδολογική χρήση των εργαλείων μας (ορισμός μεταβλητών, συσχετίσεις αυτών, προσδιορισμός στατιστικής σημαντικότητας), την διασταλτική ερμηνεία του ζητήματος της αναπηρίας και της σύνδεσής της με τα ιστορικά συμφραζόμενα της υπό συνεχούς διαμόρφωσης και διαφοροποίησης της ελληνικής κοινωνίας λαμβάνοντας υπόψιν μας τα ενδημικά οικονομικά, κοινωνικά, νομικά συμφραζόμενα στην ρευστότητα τους.
