Στην τέταρτη ημέρα εισήλθε η Σύνοδος Κορυφής των Βρυξελλών, καθώς δεν έχουν γεφυρωθεί οι διαφορές, οι οποίες σχετίζονται, κατά κύριο λόγο, με το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι εργασίες της Συνόδου ξεκινήσουν και πάλι το απόγευμα της Δευτέρας 20/7.
Μετά από ολονύχτιες διαβουλεύσεις, η συνεδρίαση διακόπηκε τα ξημερώματα και θα συνεχιστεί στις 5 το απόγευμα-ώρα Ελλάδας- ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ επεξεργάζεται νέα συμβιβαστική πρόταση. Το ποσό των χρηματοδοτήσεων βρίσκεται στο επίκεντρο της διαμάχης των Eυρωπαίων ηγετών.
Σύμφωνα με συγκλίνουσες πηγές, μέχρι την ώρα εκείνη θα διανεμηθεί στις αντιπροσωπείες των 27 χωρών-μελών της ΕΕ νέα πρόταση, η οποία θα προβλέπει ότι το ποσό του Ταμείου Ανάκαμψης θα ανέρχεται σε 750 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 390 δισ. ευρώ θα αποτελούν επιχορηγήσεις και τα υπόλοιπα 360 δισ. δάνεια.
Το αρχικό σχέδιο, το οποίο είχαν χαρακτηρίσει απαράδεκτο οι λεγόμενες «φειδωλές» χώρες (Ολλανδία, Αυστρία, Σουηδία, Δανία και Φινλανδία), προέβλεπε το ότι ποσό των επιχορηγήσεων που θα μπορούσαν να λάβουν οι χώρες μέλη να ανέρχεται σε 500 δισ. ευρώ.
Η Γαλλία και η Γερμανία άσκησαν πιέσεις ώστε το ποσό να παραμείνει γύρω στα 400 δισ. ευρώ.
«Πλέον υπάρχει πεδίο συμφωνίας», σχολίασε ευρωπαϊκή πηγή.
«Οι σκληρές διαπραγματεύσεις μόλις έφθασαν στο τέλος τους και μπορούμε να είμαστε πολύ ικανοποιημένοι για το σημερινό αποτέλεσμα. Θα συνεχίσουμε το απόγευμα», ανέφερε ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς μέσω Twitter.
Harte Verhandlungen sind gerade zu Ende gegangen, wir können mit dem heutigen Ergebnis sehr zufrieden sein. Am Nachmittag geht es weiter.
— Sebastian Kurz (@sebastiankurz) July 20, 2020
Και ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε εκτίμησε ότι σημειώνεται πρόοδος στις διαπραγματεύσεις μιλώντας σε δημοσιογράφους.
Οι προσδοκίες της Ελλάδας
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε δηλώσεις του έχει δείξει τις προσδοκίες της Ελλάδας για τη Σύνοδο Κορυφής. Από την πρώτη στιγμή είχε επισημάνει ότι όλοι πρέπει να κάνουν συμβιβασμούς, «αλλά αυτοί οι συμβιβασμοί δε μπορεί να είναι τέτοιοι που να μην αποδυναμώνουν τη φιλοδοξία για μία γενναία ευρωπαϊκή αντίδραση στην κρίση του κορονοϊού και την οικονομική καταιγίδα που έχει προκαλέσει», επιμένοντας ότι «δεν έχουμε το περιθώριο να εμφανιστούμε διαιρεμένοι ή αδύναμοι».
Αλλαγή πορείας για τη Γερμανία
Ο ανταποκριτής της ΕΡΤ από το Βερολίνο Γιώργος Παππάς δίνει τις λεπτομέρειες για τη στάση της Μέρκελ όσον αφορά τη συμφωνία με τον Γάλλο πρόεδρο και τις αντιρρήσεις της Ολλανδίας, της Αυστρίας, της Σουηδίας, της Δανίας και της Φινλανδίας για το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν επέκρινε δριμύτατα την αντίσταση που προβάλλουν οι χώρες αυτές στο να προσφερθεί μεγάλο μέρος του ποσού που θα συγκεντρωθεί στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης, ιδίως με κοινό δανεισμό της ΕΕ, από τις αγορές, ως βοήθεια στα κράτη-μέλη. Στηλίτευσε ιδιαίτερα τη συμπεριφορά του καγκελάριου της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος σηκώθηκε κι έφυγε από το τραπέζι για να απαντήσει σε μια τηλεφωνική κλήση.
«Ήταν σκληρός όσον αφορά τις ανακολουθίες τους», εξήγησε μέλος της γαλλικής αντιπροσωπείας. Το ξέσπασμα του Γάλλου προέδρου αναφέρθηκε επίσης από άλλες αντιπροσωπείες σε μέσα ενημέρωσης, καθώς κατά τα φαινόμενα το απόλαυσαν. Ωστόσο αφηγήθηκαν όσα διαμείφθηκαν με τρόπο που αποτελούσε μάλλον «καρικατούρα», σημείωσε επιτιμητικά το μέλος της γαλλικής αντιπροσωπείας.
Σύμφωνα με μια ευρωπαϊκή πηγή, ο Αυστριακός καγκελάριος δεν έκρυψε πως αισθάνθηκε «προσβεβλημένος» από το σχόλιο.
Ο Μακρόν επίσης συνέκρινε τη θέση του πρωθυπουργού της Ολλανδίας, άτυπου ηγέτη των χωρών που προβάλλουν αντίσταση στο σχέδιο, με εκείνη του Βρετανού πρώην πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον στις διαπραγματεύσεις.
Σύμφωνα με όσα είπαν μέλη άλλων αντιπροσωπειών, ο Γάλλος πρόεδρος δεν συγκράτησε την οργή του σε πολλές από τις επικρίσεις του. «Χτύπησε τη γροθιά στο τραπέζι», είπε χαρακτηριστικά διπλωμάτης.
Τη δυσαρέσκειά του για τη στάση του ομολόγου του της Ολλανδίας, εξέφρασε ο Ιταλός πρωθυπουργός, Τζουζέπε Κόντε, ο οποίος σύμφωνα με διπλωματική πηγή, φέρεται να είπε στον Ρούτε ότι «μπορεί να γίνεις ήρωας στην πατρίδα σου για μερικές ημέρες, αλλά μετά από μερικές εβδομάδες θα είσαι υπεύθυνος έναντι όλων των Ευρωπαίων για το μπλοκάρισμα μιας αποτελεσματικής και επαρκούς συμφωνίας».
Είναι καλύτερο να υπάρξει συμφωνία σ’ αυτό το φιλόδοξο σχέδιο ακόμη κι αν χρειαστεί λίγος περισσότερος χρόνος, δήλωσε η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ.
Σε ανταπόκρισή του από τις Βρυξέλλες για την ΕΡΤ, ο Γιώργος Συριόπουλος αναφέρει:
Από την περασμένη Παρασκευή μέχρι σήμερα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξελίσσεται ως ένα πολυκύμαντο παρασκήνιο, με διαδοχικές στενωπούς, αδιέξοδα αλλά και ‘παιχνίδι ευθυνών’, που προκάλεσε μάλλον αποστασιοποίηση των μικρότερων χωρών από τη σύγκρουση των ελεφάντων.
Παρά τα βήματα σύγκλισης στο θέμα της διακυβέρνησης, τα κύρια ζητούμενα παραμένουν εκκρεμή και κουτσουρεμένα. Ο ενωσιακός προϋπολογισμός δεν εγκρίθηκε ακόμη, παρά την περικοπή του κατά € 20 δις από τον προηγούμενο και την παραδοξότητα ότι περιλαμβάνει περισσότερες προαποφασισμένες δράσεις. Και το προσωρινό Ταμείο Ανάκαμψης δεν έχει συμφωνηθεί, παρά την αναμόρφωσή του σε πρόταση για € 390 δις αντί για € 500 για επιδοτήσεις και € 360 δια για δάνεια.
Η σκληρότερη παρτίδα πόκερ παίχτηκε τη νύχτα σε διαδοχικά τετ-α-τετ του Σαρλ Μισέλ με τους ηγέτες. Τα ξημερώματα αποδείχτηκε πως οι μάρκες στο τραπέζι δεν είχαν αντίκρισμα. Οι ηγέτες αποχώρησαν από το κτίριο γύρω στις έξι τα χαράματα, ώρα Ελλάδος, με νέο ραντεβού για τις 15:00, που ήδη αναβλήθηκε για τις 17:00.
Από το 2018, είναι η 11η κατά σειράν συνάντηση των ηγετών για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2021-2027, και η 3η συνάντηση για το Ταμείο Ανάκαμψης, μετά την εκδήλωση της πανδημίας.
Ακόμη και αν κλείσει η συμφωνία στην αναλογία επιχορηγήσεων προς δάνεια με σημειολογικής αξίας πλέον ποσοστιαία αναφορά κοντά στο 50/50, όπως θέλουν οι ‘φειδωλοί’ αντί 70/30 όπως επιζητούσαν οι ‘φιλόδοξοι’ υπάρχουν ακόμη δύο ακανθώδη ζητήματα σε εκκρεμότητα: η σαφής επεξήγηση της διάστασης του ‘κράτους δικαίου’ και η αποδοχή των προτεινόμενων νέων ίδιων πόρων, που σημαίνει φορολόγηση σε τομείς που θίγουν ζωτικά συμφέροντα μικρότερων χωρών.
Το βραδινό επεισόδιο του θρίλερ ξεκίνησε γύρω στη μία χθες τη νύχτα, όταν η Σύνοδος φαινόταν ότι οδεύει σε απόλυτο ναυάγιο. Στο δείπνο των ηγετών δεν έγινε, όπως αναμενόταν, η συζήτηση για τα ποσά, παρά για το κράτος δικαίου. Ορισμένοι, μάλιστα θεώρησαν προσχηματική την αντιπαράθεση Ρούτε – Ορμπάν για να ξοδευτεί ο χρόνος και η Σύνοδος να κλείσει χωρίς αποτέλεσμα.
Αλλά, στη μιάμιση τη νύχτα, ώρα Ελλάδας, ο Σάρλ Μισέλ αντί για λήξη… έδωσε διάλειμμα 45 λεπτών, που στην πράξη κράτησε τέσσερις ώρες. Ο Βέλγος Πρόεδρος Μισέλ συνέχισε τις διμερείς συναντήσεις κατ΄αρχάς σε μια προσπάθεια να σπάσει το μπλοκ των φειδωλών, βλέποντας πρώτα την Φινλανδή πρωθυπουργό Σάνα Μάριν και τον πρωθυπουργό της Σουηδίας Στέφαν Λεβέν, που φέρεται να μετακινήθηκαν προς τις θέσεις της πλειοψηφίας.
Τώρα περιμένουμε την παρουσίαση μιας νέας πρότασης από τον Βέλγο Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που έδωσε σε αυτή τη Σύνοδο χαρακτηριστικά ιστορικής εμβέλειας, ως προς τη διάρκειά της, με αμφίβολο ακόμη το ερώτημα αν θα βγει λευκός καπνός έως αύριο που είναι η εθνική εορτή ανεξαρτησίας του Βελγίου.
Ανταποκρίσεις: Ειρήνη Ζαρκαδούλα, Κώστας Γκάτσιος, Γιώργος Παππάς, Γιώργος Συριόπουλος
