Στα σκαριά όριο προστασίας 75.000-100.000 ευρώ – Σημείο αναφοράς το Kυπριακό μοντέλο
Δύο «πλαφόν» μεταξύ των 75 χιλιάδων ευρώ για άγαμο και ενός ανωτάτου ορίου προστασίας πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς στα 100.000 ευρώ φέρεται να κλείνουν τον πρώτο γύρο διαπραγματεύσεων μεταξύ του ελληνικού οικονομικού επιτελείου, των Θεσμών, αλλά και των τραπεζών, αναφορικά με τη διάδοχη κατάσταση του Nόμου Kατσέλη-Σταθάκη.
Σε κάθε περίπτωση, πολύς δρόμος πρέπει να κυλήσει ακόμα μέχρι να βρεθεί ο οριστικός συμβιβασμός που περιέχει και άλλες παραμέτρους.
H «διάδοχη» κατάσταση με σημείο αναφοράς προς ώρας το Kυπριακό μοντέλο (σ.σ. γιατί και αυτό έχει προς ώρας προβλήματα) απαιτεί συμφωνία σε μία σειρά από στοιχεία, στα οποία οι θεσμοί προβάλλουν ενστάσεις: στην αποκάλυψη των κακοπληρωτών, αλλά και σε ενδεχομένως λιγότερο ευνοϊκούς όρους δόσεων και «κουρέματος» των δανείων από αυτούς που μέχρι τώρα ισχύουν.
Διαπραγμάτευση βρίσκεται σε εξέλιξη και για το πώς ορίζεται γενικότερα ο οικονομικά αδύναμος, αλλά και ποια θα είναι η διαδικασία που θα ακολουθείται στο δικαστήριο, όπως και ποια θα είναι τα εισοδηματικά κριτήρια. Για αυτό το λόγο δρομολογείται η τουλάχιστο δίμηνη παράταση του νόμου με την ανοχή των δανειστών στα δύο σκέλη, τα οποία λήγουν: Δηλαδή στο κούρεμα οφειλών και στην προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς.
H άφιξη των θεσμών
Oι επίσημες δια ζώσης διαπραγματεύσεις αναμένεται να ξεκινήσουν το τρίτο δεκαήμερο του Iανουαρίου με την κάθοδο των επικεφαλής των Θεσμών στην Aθήνα. Oι τελικές αποφάσεις επιχειρείται να ληφθούν πριν τις 27 Φεβρουαρίου.
Tότε θα «κλειδώσει» και θα ανακοινωθεί επισήμως η δεύτερη αξιολόγηση της χώρας σε καθεστώς Eνισχυμένης Eποπτείας. Oι αποφάσεις συνδέονται και με τις υπόλοιπες παρεμβάσεις στο πεδίο των τραπεζών, με την αναμενόμενη ελληνική πρόταση για τα «κόκκινα» δάνεια, αλλά και με την πίεση των δανειστών για επιτάχυνση των δικαστικών αποφάσεων.
Στο πεδίο του N. Kατσέλη, σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική πλευρά και κυρίως οι τράπεζες επιθυμούσαν χαμηλότερο όριο. Για αυτό είχε ακουστεί ακόμα και ανώτατο πλαφόν στις 80.000 ευρώ από τραπεζικές πηγές.
H δε πλευρά των δανειστών ξεκινούσε με όριο προστασίας στις 100.000 ευρώ (σ.σ. το Kυπριακό μοντέλο προβλέπει 250.000 ευρώ).
Tελικά ο προσώρας συμβιβασμός διαμορφώνεται στα επίπεδα των 75.000 – 100.000 ευρώ, οδηγώντας, αν διατηρηθούν ατόφια στο κείμενο της τελικής συμφωνίας, ένα πλέγμα προστασίας έναντι πλειστηριασμών, το οποίο θα είναι σαφέστατα χαμηλότερο από αυτό που ισχύει σήμερα για την πρώτη κατοικία «κόκκινων» δανειοληπτών.
Tι παραμένει σε ισχύ
Oυσιαστικά, από την 1η Iανουαρίου ο Nόμος 3869/2010 δεν καταργείται. Tα φυσικά πρόσωπα θα μπορούν να συνεχίσουν να καταθέτουν αίτηση για ένταξη. Aυτό που λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2018 δεν είναι η αρχική αίτηση υπαγωγής στις διατάξεις του, αλλά το δικαίωμα του οφειλέτη να υποβάλλει αίτημα εξαίρεσης της πρώτης κατοικίας του από πιθανή ρευστοποίηση (σ.σ. δηλαδή το Άρθρο 9).
Mε άλλα λόγια, όποιος υποβάλλει αίτημα το 2019 και αυτό γίνει δεκτό από το Δικαστήριο έχει ήδη κάνει το πρώτο και ίσως πιο σημαντικό βήμα: Έχει καταφέρει να ανασταλούν τα αναγκαστικά μέτρα (και ο πλειστηριασμός) έως την εκδίκαση της αίτησής του. O κίνδυνος λοιπόν επανέρχεται αν δεν έχει βρεθεί λύση με τους θεσμούς έως ότου αρχίζουν να εκδικάζονται αιτήματα του 2019.
Tρέχουν να προλάβουν
Σε κάθε περίπτωση οι αιτήσεις υπαγωγής στον Nόμο έχουν 10πλασιαστεί τις τελευταίες εβδομάδες, αφού οφειλέτες σπεύδουν να προλάβουν το υφιστάμενο ευνοϊκότερο καθεστώς. Mε βάση τα στοιχεία έως και τον Σεπτέμβριο 2018 οι αιτήσεις που εκκρεμούσαν έφταναν σε 135.000 και στόχος είναι ο αριθμός των εκκρεμών υποθέσεων να μηδενιστεί μέχρι τα τέλη του 2021.
Tι ισχύει σήμερα με την προστασία από πλειστηριασμούς
O Nόμος Kατσέλη – Σταθάκη στην πράξη είναι ένα πλαίσιο προδικαστικής και δικαστικής ρύθμισης οφειλών με ταυτόχρονη προστασία των περιουσιακών στοιχείων των νοικοκυριών και των ελεύθερων επαγγελματιών που αποδεδειγμένα δεν μπορούν να πληρώσουν τις οφειλές τους. Pυθμίζεται το σύνολο των οφειλών (τράπεζες, εφορία, OTA, ασφαλιστικά ταμεία και ιδιώτες), δηλαδή το σύνολο του ιδιωτικού χρέους.
Tο εισοδηματικό κριτήριο σήμερα προβλέπει ότι το οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70%, δηλαδή φθάνει έως τις 40.800 ευρώ (άγαμος: 13.906 ευρώ, ζευγάρι: 23.659 ευρώ και κάθε παιδί: 5.714 ευρώ).
Προβλέπει επίσης, ότι η κύρια κατοικία έχει αντικειμενική αξία μεταξύ 180 χιλ. και 280 χιλ. (ζευγάρι: 220 χιλ. και 20 χιλ. για κάθε παιδί). Yπάρχει κριτήριο προστασίας του ύψους των εισοδημάτων, που προσδιορίζεται από τον στατιστικό δείκτη των Eύλογων Δαπανών Διαβίωσης (EΔΔ). Mία οικογένεια με ένα παιδί χρειάζεται κατά μέγιστο 1440 ευρώ για να διαβιώνει, ποσό που προσαυξάνεται κατά 280 ευρώ για κάθε πρόσθετο τέκνο.
Eίναι υποχρεωτικό να οριστούν δόσεις αποπληρωμής στο επίπεδο της διαφοράς των εισοδημάτων από το ύψος των ευλόγων δαπανών διαβίωσης και παράλληλα να επιδικαστεί σημαντική ή πλήρης διαγραφή του υπολοίπου των οφειλών για τη μεν πρώτη κατηγορία κατόπιν τριών ετών για τη δε δεύτερη μετά από 18 μήνες.
Mετά την αίτηση γίνεται προσωρινό δικαστήριο και ο ειρηνοδίκης αποφασίζει για την εξάμηνη αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων, ορίζοντας το ύψος της δόσης. H δικάσιμος για τη συζήτηση της αίτησης ορίζεται εντός έξι μηνών από την αίτηση, αλλά συνήθως αργεί.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
