Οι ΗΠΑ του Ντόλαντ Τραμπ, κάποτε μία από τις σημαντικότερες δυνάμεις που συμμετείχαν στα προγράμματα στήριξης των αναπτυσσόμενων οικονομιών, έχουν αλλάξει ρότα. Η νέα αμερικανική κυβέρνηση, υπό την ηγεσία του Ρεπουμπλικάνου δισεκατομμυριούχου που δεν πιστεύει στην κλιματική αλλαγή, κόβει τα προγράμματα συμπερίληψης, ισότητας και ένταξης, επιδιώκει να αποδυναμώσει τις παγκόσμιες προσπάθειες χρηματοδότησης της ανάπτυξης.
Έγγραφο του ΟΗΕ αποκαλύπτει ότι οι ΗΠΑ θέτουν εμπόδια στην παγκόσμια συμφωνία που αποσκοπεί στην υποστήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών, που αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και άλλα σοβαρά ζητήματα.
Λένε όχι στην κλιματική αλλαγή, την ισότητα των φύλων, τη βιωσιμότητα
Η κυβέρνηση Τραμπ, σύμφωνα με το Reuters, αντιτίθεται στα σχέδια να μεταρρυθμιστεί το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και τα οποία αφορούν τη φορολογία, τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας και τις επιδοτήσεις σχετικά με τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα σε «πράσινες» μορφές ενέργειας. Επιθυμεί επίσης να απαλειφθεί κάθε αναφορά στο «κλίμα», την «ισότητα των φύλων» και τη «βιωσιμότητα».
Πρόκειται για «συνεπή» στάση της κυβέρνησης Τραμπ, που έχει ήδη απαιτήσει από ξένες εταιρείες που συνεργάζονται με το αμερικανικό δημόσιο να καταργήσουν τα προγράμματα συμπερίληψης και ισότητας των φύλων (DEI) που εφαρμόζουν, αν θέλουν να συνεχίσουν να κάνουν συμβόλαια με τις ΗΠΑ. Ήδη από την προεκλογική του εκστρατεία, ο Ντόναλντ Τραμπ καταγγέλλει συστηματικά τις πρακτικές DEI στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα σε κυβερνητικές υπηρεσίες, ισχυριζόμενος ότι ήταν μεροληπτικές.
Οι ΗΠΑ θα πάνε στο 4ο Διεθνές Συνέδριο για τη Χρηματοδότηση της Ανάπτυξης στη Σεβίλλη της Ισπανίας τον Ιούνιο με βασικά συνθήματα αυτά που επικρατούν και στο εσωτερικό των ΗΠΑ: «Make America Great Again» (MAGA, όπως αναγράφεται και στα περίφημα καπελάκια) και «America First». Αλλά και με δεδηλωμένη την αντίθεση στις προσπάθειες επιβράδυνσης της κλιματικής αλλαγής και προώθησης της ποικιλομορφίας στους θεσμούς που βρίσκονται στο επίκεντρο της επίλυσης των παγκόσμιων συστημικών κρίσεων.
Στόχος, να τεθούν προτεραιότητες για τη χρηματοδότηση αναπτυξιακών στόχων
Το 4ο Διεθνές Συνέδριο για τη Χρηματοδότηση της Ανάπτυξης (FFD4), που πραγματοποιείται μία φορά κάθε 10 χρόνια, στοχεύει να επηρεάσει τη στρατηγική κατεύθυνση των παγκόσμιων ιδρυμάτων χρηματοδότησης της ανάπτυξης. Στο FFD3 είχε συμφωνηθεί να διευρυνθούν οι προσπάθειες φορολογικής συνεργασίας, ώστε οι αναπτυσσόμενες χώρες να μπορούν να βοηθήσουν στον καθορισμό των κανόνων. Η φετινή διάσκεψη στοχεύει οι ηγέτες του κόσμου να καθορίσουν τους βασικούς κανόνες και προτεραιότητες για τη χρηματοδότηση των αναπτυξιακών στόχων κατά την επόμενη δεκαετία.
Απoρρίπτουν το προσχέδιο
Το προσχέδιο διαπραγμάτευσης, που συντάχθηκε από τους μόνιμους αντιπροσώπους στον ΟΗΕ του Μεξικού, του Νεπάλ, της Νορβηγίας και της Ζάμπιας, εμπεριέχει και τις θέσεις των 193 εθνών που συμμετείχαν στις συζητήσεις. Η αμερικανική αποστολή το έχει ήδη επί της ουσίας απορρίψει, χαρακτηρίζοντάς το «μακροσκελές και περιοριστικό», ενώ καταγγέλλει «τον συνεχώς διευρυνόμενο ορισμό της βιώσιμης ανάπτυξης».
Οι ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ έχουν ήδη αντιδράσει στις αλλαγές στην Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με σκοπό την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Και το έγγραφο για το FFD4 αποδεικνύει ότι ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, επιδιώκει να αποδυναμώσει τις μεταρρυθμιστικές οδηγίες του ΟΗΕ.
Ωστόσο υπάρχει και ένα σημείο που στηρίζουν οι ΗΠΑ: τις προσπάθειες που περιλαμβάνουν τη στενότερη συνεργασία των αναπτυσσόμενων χωρών με τον ιδιωτικό τομέα και την ενίσχυση της καινοτομίας και του οικονομικού αλφαβητισμού.
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ
Κλιματική αλλαγή και συμπερίληψη
Βασικός στόχος των παγκόσμιων μεταρρυθμίσεων είναι να βοηθηθούν καλύτερα τα φτωχότερα έθνη να αντιμετωπίσουν τις φυσικές καταστροφές που επιδεινώνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής, και να ενισχυθεί η οικονομική ανάπτυξη χρησιμοποιώντας ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα αντί για τα παραδοσιακά ορυκτά καύσιμα.
Ο πρόεδρος Τραμπ αποχώρησε από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα του ΟΗΕ, μείωσε την αναπτυξιακή βοήθεια προς το εξωτερικό και ξεκίνησε εμπορικό πόλεμο εναντίον όλων, «δικαίων και αδίκων».
Σύμφωνα με το ίδιο έγγραφο, οι ΗΠΑ αντιτίθενται και στην έκκληση προς τις χώρες να διερευνήσουν «παγκόσμιες εισφορές αλληλεγγύης» που θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν φόρους σε δραστηριότητες που προκαλούν υψηλή ρύπανση ή στους υπερπλούσιους για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Επίσης, επιδιώκουν να διαγράψουν μια παράγραφο που καλεί τις εταιρείες να καταβάλλουν φόρους στις χώρες όπου λαμβάνει χώρα οικονομική δραστηριότητα.
Μέτρα για το χρέος και την κοινωνική προστασία
Πολλές από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου παλεύουν με το υψηλό χρέος και το κόστος ανοικοδόμησης έπειτα από φυσικές καταστροφές, αλλά οι ΗΠΑ θέλουν να διαγράψουν την παράγραφο που αφορά τη μεταρρύθμιση του συστήματος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, που ουσιαστικά σημαίνει να υιοθετηθεί μια πιο επιεικής προσέγγιση προς τα φτωχότερα έθνη που αναδιαρθρώνουν οικειοθελώς το χρέος τους για να επενδύσουν σε πράσινα έργα.
Οι ΗΠΑ αντιτίθενται επίσης στη δέσμευση να διασφαλιστεί ότι οι χώρες λαμβάνουν «επαρκή και αδιάλειπτη χρηματοδότηση με κατάλληλους όρους κοινωνικής προστασίας και άλλων βασικών κοινωνικών δαπανών κατά τη διάρκεια σοκ και κρίσεων», δείχνει το έγγραφο.
Οι ΗΠΑ έχουν σημαντική επιρροή ως ο μεγαλύτερος μέτοχος τόσο στην Παγκόσμια Τράπεζα, η οποία παρέχει δάνεια και επιχορηγήσεις σε αναπτυσσόμενες χώρες, όσο και στο ΔΝΤ. Καθώς η κυβέρνηση Τραμπ επανεξετάζει τον ρόλο των ΗΠΑ, ασκεί πιέσεις και σε άλλες να αποδεχτούν μια πιο αδύναμη συμφωνία, καθώς στόχος της διαπραγμάτευσης είναι να υπάρξει συναίνεση.
