Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο, καθώς έχουμε λιγότερο από 10 χρόνια για να ανατρέψουμε την παρούσα κατάσταση και να μειώσουμε στο μισό την σπατάλη τροφίμων και στη χώρα μας, τόνισε στην εκπομπή «Ενημέρωση 10-12» της ΕΡΤ η Βίκυ Μπαρμπόκα, υπεύθυνη του προγράμματος Βιώσιμης Διατροφής του WWF Ελλάς.
Η έκθεση του WWF και του WRAP, υπό τον τίτλο «Μειώνοντας στο μισό την απώλεια και τη σπατάλη τροφίμων στην ΕΕ έως το 2030», αξιολογεί προηγούμενες και τρέχουσες δράσεις για τη μείωση της σπατάλης σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, αναδεικνύει καλές πρακτικές και απευθύνει έκκληση για άμεση εφαρμογή μέτρων στην ΕΕ.
«Φανταστείτε τι γίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο, και φανταστείτε τι γίνεται από το αγρόκτημα μέχρι το πιάτο κάθε καταναλωτή σε όλη την αλυσίδα τροφίμων, ποια είναι η σπατάλη και η απώλεια που υφίσταται αυτή τη στιγμή και τι πρέπει να γίνει εδώ και τώρα για να ανατρέψουμε αυτό το κραυγαλέο πρόβλημα, που έχει κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προεκτάσεις», σχολιάζει η υπεύθυνη του προγράμματος Βιώσιμης Διατροφής του WWF Ελλάς, Βίκυ Μπαρμπόκα.
«Ακόμα και σήμερα πετάμε φρούτα και λαχανικά για αισθητικά κριτήρια, γιατί δεν είναι αρκετά όμορφα. Πετάμε τρόφιμα γιατί δεν ξέρουμε να διαβάζουμε σωστά τις ετικέτες των προϊόντων. Ένας στους δύο Ευρωπαίους δεν ξέρει να ξεχωρίζει ποια είναι η διαφορά της ημερομηνίας λήξης από την ανάλωση κατά προτίμηση. Υπάρχει λοιπόν πολύς δρόμος για να αλλάξουμε αυτήν την εξίσωση που πια δεν λειτουργεί».
«Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, η παραγωγή τροφίμων αποτελεί σήμερα μία από τις μεγαλύτερες απειλές για το περιβάλλον», υπογραμμίζει η Βίκυ Μπαρμπόκα. «Σκεφτείτε όλους τους βιότοπους που καταστρέφονται, τα χιλιάδες είδη άγριας ζωής που εξαφανίζονται, το νερό, τη γη, τα λιπάσματα με τα οποία επιβαρύνουμε τον πλανήτη για να παράξουμε τρόφιμα, που, τελικά, ένα στα τρία θα καταλήξει στα σκουπίδια. Είναι ένα γιγαντιαίο πρόβλημα».
Αναγνωρίζοντας τη σημασία της βιώσιμης παραγωγής τροφίμων, ο ΟΗΕ έχει ορίσει την 29η Σεπτεμβρίου ως τη Διεθνή Ημέρα Ενημέρωσης για την Απώλεια και τη Σπατάλη Φαγητού.
Όπως επισημαίνει η Βίκυ Μπαρμπόκα, «πριν από κάποια χρόνια, μέσα από τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, ο ΟΗΕ όρισε ότι μέχρι το 2030 η απώλεια και η σπατάλη τροφίμων πρέπει να μειωθεί κατά 50%. Σήμερα, το περίεργο είναι ότι εικάζουμε το μέγεθος της σπατάλης, δεν έχουμε ακριβή νούμερα, κι έτσι όλες οι χώρες πρέπει να αρχίσουμε να μετράμε, να βλέπουμε πού έγκειται η απώλεια και η σπατάλη τροφίμων σε κάθε στάδιο, να θέσουμε στόχους και να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα».
Επιτακτική η ανάγκη ανάληψης δράσης και από την Ελλάδα
Όπως σημειώνει το WWF Ελλάς, παρότι στην Ελλάδα υπάρχει εδώ και χρόνια οικονομική και κοινωνική κρίση, που συνοδεύεται για πολλούς από επισιτιστική ανασφάλεια, οι νομοθετικές πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει μέχρι στιγμής η χώρα για τον περιορισμό της σπατάλης τροφίμων (πχ. η απαλλαγή ΦΠΑ για δωρεές τροφίμων με τον ν. 4238/2014) είναι ελάχιστες και δεν επαρκούν. Παράλληλα, η Ελλάδα δεν διαθέτει ακόμη στοιχεία για το μέγεθος της σπατάλης ή την ποιοτική σύσταση των υπολειμμάτων τροφίμων, ενώ το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), που δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο, δεν κάνει καμία απολύτως μνεία σε δράσεις περιορισμού της σπατάλης.
«Ο στόχος είναι πολύ φιλόδοξος και ο χρόνος πολύ λίγος, γι’ αυτό και η έρευνα του WWF Ελλάς φέρνει στο προσκήνιο καλές πρακτικές, κάνει έκκληση για άμεση εφαρμογή μέτρων και ζητάει από την ελληνική κυβέρνηση να εκπονήσει ένα ξεκάθαρο σχέδιο δράσης, το οποίο θα είναι ολιστικό και όχι σημειακό», εξηγεί η Βίκυ Μπαρμπόκα. «Δηλαδή αυτή τη στιγμή η Ελλάδα πρέπει να κυκλώσει το πρόβλημα από το αγρόκτημα μέχρι τον καταναλωτή».
«Ως WWF έχουμε βγάλει μια μεγάλη λίστα προτάσεων προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ξεκινώντας να βάζουμε στο επίκεντρο τον ορισμό στόχου», αναφέρει η κ. Μπαρμπόκα.
«Πρέπει και η Ελλάδα να ακολουθήσει τον στόχο του 50% και πρωτίστως πρέπει να αποτυπώσει το μέγεθος του προβλήματος μέσα από μετρήσεις. Έπειτα πρέπει μέσα από πρωτογενή έρευνα να εντοπιστούν τα αίτια, αλλά παράλληλα να κάνουμε και άλλες κινήσεις, να ενημερώσουμε τους πολίτες, τους μαθητές, να στηρίξουμε τους παραγωγούς – ας μην ξεχνάμε ότι ακόμα και σήμερα πολλοί Έλληνες παραγωγοί αφήνουν τις σοδειές τους αμάζευτες, να σαπίζουν, είτε γιατί έχουν τελευταία στιγμή μια ακύρωση παραγγελίας, είτε γιατί οι τιμές δεν είναι ευνοϊκές. Ας σκεφτούμε πώς μπορούμε να καταρτίσουμε επαγγελματίες του κλάδου, ας δούμε το ζήτημα νοσοκομεία, στρατός, Πανεπιστήμια… Είναι ένα υφαντό η σπατάλη τροφίμων, που αν αρχίσεις να το υφαίνεις, θα δεις ότι κάθε κόμπος μετράει».
Πηγή: ΕΡΤ, WWF Ελλάς
