Τι είναι αυτό που επιβαρύνει την ακοή μας με το πέρασμα του χρόνου και φτάνουμε στις προχωρημένες ηλικίες να ακούμε ολοένα και λιγότερο; Υπάρχει σχέση μεταξύ της αθηροσκλήρωσης στις καρωτίδες κατά τη μέση ηλικία και της απώλειας ακοής στις μεγαλύτερες ηλικίες;
Όσο μεγαλύτερη είναι η απώλεια της ακοής, τόσο δυσκολότερη είναι η συνομιλία με τους γύρω μας, με αποτέλεσμα να προκαλεί κατάθλιψη, κοινωνική απομόνωση, αλλά ακόμη και άνοια. Έτσι, οι ειδικοί αναζητούν τρόπους να την καθυστερήσουν.
Συνήθως, η απώλεια ακοής λόγω ηλικίας, αποδίδεται στην εκφύλιση των νευρικών δομών του κοχλία.
Καθώς όμως στο εσωτερικό αυτί υπάρχουν πολλά αγγεία, επιδημιολογικές μελέτες έχουν διαπιστώσει αυξημένους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικό και υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, τα οποία συνδυάζονται με χειρότερα επίπεδα ακοής.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα, λίγες μελέτες έχουν αξιολογήσει τη συσχέτιση της αθηροσκλήρωσης στις καρωτίδες (μετρούμενη από το πάχος του ενδοθηλίου και την αξιολόγηση της κατάστασης της αθηρωματικής πλάκας) και την απώλεια ακοής. Δύο από αυτές τις μελέτες, διαπίστωσαν ότι το πάχος του ενδοθηλίου συσχετίστηκε με μεγαλύτερη απώλεια ακοής, γεγονός που επιβεβαιώθηκε τόσο από μετρήσεις, όσο και από τις αναφορές των πασχόντων, ενώ άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι η αθηροσκλήρωση (στο ενδοθήλιο των καρωτίδων και ο αριθμός των αθηρωματικών πλακών στις αρτηρίες αυτές) συσχετίστηκε με την απώλεια ακοής, ιδίως στο δεξί αυτί.
Τώρα, μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA, είναι από τις πρώτες μελέτες που αναφέρουν διαφορές στα επίπεδα απώλειας ακοής στο δεξί ή το αριστερό αυτί και οι οποίες σχετίζονται με την αθηροσκλήρωση στις καρωτίδες κατά τη μέση ηλικία.
Για τη μελέτη, αναλύθηκαν δεδομένα από 3594 συμμετέχοντες και διαπιστώθηκε ότι επιπλέον πάχος ενός δέκατου του χιλιοστού στο ενδοθήλιο σχετίζεται με μέσο όρο 0,59 ντεσιμπέλ καθαρού τόνου 4 συχνοτήτων (συνήθως 500, 1000, 2000 και 4000 Hz). Και αντίστροφα, παρουσία καρωτιδικής πλάκας συσχετίστηκε επίσης με μέσο όρο καθαρού τόνου υψηλότερης συχνότητας.
Η μέτρηση της ακοής σε τέσσερις συχνότητες δείχνει το επίπεδο ακοής ενός ατόμου σε κάθε αυτί. Το ανθρώπινο αυτί αναγνωρίζει συνήθως ήχους μεταξύ 20-20.000 Hertz σε διαφορετικά επίπεδα έντασης από 0-120 ντεσιμπέλ. Κάτω από τα 25 ντεσιμπέλ (dB), η συνολική ακοή θεωρείται εντός φυσιολογικών ορίων. Οι συγκρίσεις γίνονται και μεταξύ των δύο αυτιών για να διαπιστωθεί αν υπάρχει μια πλευρά «καλύτερης ακοής».
Στη μελέτη ο έλεγχος της ακοής κράτησε 9 χρόνια. Η ανάλυση αξιολόγησε πληροφορίες σχετικά με το μέσο πάχος του ενδοθηλίου της καρωτίδας από την πρώτη επίσκεψη μεταξύ των ετών 1987-1989 έως την τέταρτη επίσκεψη τα έτη 1994-1996, την παρουσία καρωτιδικής πλάκας στην επίσκεψη 4 και τα ακοομετρικά δεδομένα από την έκτη επίσκεψη κατά τα έτη 2016-2017. Οι μετρήσεις της αθηρωματικής πλάκας υπολογίστηκαν από καταγραφές υπερήχων από εκπαιδευμένους διαγνώστες.
Σε κάθε επίσκεψη, το πάχος του ενδοθηλίου υπολογίστηκε ως ο μέσος όρος 3 τμημάτων: της άπω κοινής καρωτίδας, της διακλάδωσης της καρωτιδικής αρτηρίας και των εγγύς εσωτερικών καρωτιδικών αρτηριών. Η παρουσία καρωτιδικής πλάκας προσδιορίστηκε με βάση ένα μη φυσιολογικό πάχος, σχήμα ή υφή του τοιχώματος των αρτηριών. Ο ακοομετρικός μέσος καθαρός τόνος 4 συχνοτήτων μετρήθηκε και υπολογίστηκε για το αυτί με την καλύτερη ακοή. Η μελέτη έλαβε επίσης υπόψιν και δεδομένα όπως ηλικία, φύλο, φυλή και κέντρο μελέτης, επίπεδο εκπαίδευσης, δείκτης μάζας σώματος, κάπνισμα, υπέρταση, χοληστερόλη, διαβήτης και έκθεση σε επαγγελματικό θόρυβο. Οι αναλύσεις δεδομένων πραγματοποιήθηκαν από τις 6 Απριλίου έως τις 13 Ιουλίου 2022. 
Από τους 3594 συμμετέχοντες μέσης ηλικίας 59,4 ετών κατά την τέταρτη επίσκεψη, διαπιστώθηκε πως ένα επιπλέον 0,1 mm στο ενδοθήλιο της καρωτίδας συσχετίστηκε με 0,59 dB (με εύρος από 0,17 – 1,02 dB) υψηλότερο μέσο καθαρό τόνο ήχου. Σε σύγκριση με συμμετέχοντες χωρίς καρωτιδική πλάκα, η παρουσία πλάκας συσχετίστηκε με 0,63 dB ( -0,57 – 1,84 dB) υψηλότερο μέσο καθαρό τόνο ήχου.
Η διαπίστωση οδήγησε τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι η αθηροσκλήρωση, ακόμη κι αν δεν έχει φτάσει σε στάδιο να δίνει συμπτώματα, σχετίζεται με την έκπτωση της ακοής στις μεγαλύτερες ηλικίες, με αποτέλεσμα η πρόληψη και ο έλεγχος της αθηροσκλήρωσης των καρωτίδων κατά τη μέση ηλικία να επηρεάσει θετικά την υγεία της ακοής στις μεγαλύτερες ηλικίες.
