Στην πρώτη κρατικοποίηση ρωσικού project, στο οποίο μετείχαν και δυτικές εταιρείες προχώρησε το Κρεμλίνο, απαντώντας με τον τρόπο αυτό στις δυτικές κυρώσεις και την μαζική έξοδο πολλών ξένων πολυεθνικών από τη ρωσική αγορά. Το project, εξάλλου, δεν είναι τυχαίο, αλλά αφορά τον νευραλγικό ενεργειακό τομέα και συγκεκριμένα το φιλόδοξο έργο παραγωγής φυσικού αερίου «Σαχαλίνη 2».
Συγκεκριμένα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν με προεδρικό διάταγμα πέντε (!) σελίδων διέταξε την μεταφορά όλων των δικαιωμάτων του project φυσικού αερίου Sakhalin Energy Investment Co. σε έναν νέο, υπό διαμόρφωση, ρωσικό φορέα, επικαλούμενος την απειλή που ελλοχεύει για το έργο σε επίπεδο περιβάλλοντος και τεχνολογικής ανάγκης λόγω των δυτικών κυρώσεων.
Διαβάστε επίσης: IEA: Προειδοποιεί για δελτίο ενέργειας τον χειμώνα στην Ευρώπη
Με τον τρόπο αυτό, εμμέσως πλην σαφώς, οι ξένοι μέτοχοι της κοινοπραξίας, ήτοι η Shell, η Mitsubishi και η Mitsui, θα πιεστούν να αποχωρήσουν από το project, το οποίο παράγει περίπου το 4% της παγκόσμιας παραγωγής LNG.
Το διάταγμα δίνει στους σημερινούς επενδυτές ένα μήνα περιθώριο να αποφασίσουν, αν θα παραμείνουν ή όχι. Όμως, ουσιαστικά η παραμονή τους δεν είναι δική τους απόφαση, καθώς θα πρέπει να προσκομίσουν τα έγγραφα που αποδεικνύουν το μερίδιο τους στον νέο φορέα, ο οποίος θα έχει το δικαίωμα να επικυρώσει ή όχι το μερίδιο τους. Η Gazprom είναι η μόνη που μένει αλώβητη κρατώντας στο ακέραιο το μετοχικό της μερίδιο ύψους 50%+1 μετοχή.
ΙΕΑ: Δέσμη 10 μέτρων για την απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο
Θα φύγουν… με άδεια χέρια
Όπως σχολιάζουν διεθνείς αναλυτές, το χειρότερο είναι πως οι ξένοι μέτοχοι που θα θελήσουν (ήτοι θα υποχρεωθούν) να αποχωρήσουν, είναι λίαν αμφίβολο πως θα αποζημιωθούν. Το ρωσικό δημόσιο θα προχωρήσει σε έναν λογιστικό έλεγχο για να καθορίσει τυχόν ζημιές που υπάρχουν στο project, οπότε μπορεί να καταλήξει να επιβάλει στους μετόχους τις όποιες οικονομικές επιβαρύνσεις προκύψουν.
Το project «Σαχαλίνη 2», στο νησί της Σαχαλίνης στο Βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό (απέναντι από την Ιαπωνία), μετρά 28 χρόνια και αναπτύχθηκε από την Gazprom σε συνεργασία κυρίως με την πετρελαϊκή Shell, η οποία κατέχει ένα μερίδιο ύψους 27,5%. Έτεροι βασικοί μέτοχοι είναι οι ιαπωνικές Mitsui και Mitsubishi με μερίδιο 12,5% και 10% αντιστοίχως.
Σε ανακοίνωση της η Shell επεσήμανε πως πάντοτε έδρασε με γνώμονα τα συμφέροντα του project και σε εφαρμογή όλων των νομικών απαιτήσεων. Αναφορικά δε, με τις αποφάσεις του Κρεμλίνου δήλωσε πως σε πρώτη φάση μελετά το περιεχόμενο και τις επιπτώσεις του προεδρικού διατάγματος.
Πάντως, η εταιρεία είχε εκφράζει, από τον περασμένο Μάρτιο, την πρόθεση της να αποχωρήσει από την κοινοπραξία, στο πλαίσιο της εξόδου της από την ρωσική αγορά μετά το ξέσπασμα του πολέμου.
Οι περισσότερες δυτικές ενεργειακές εταιρείες έχουν δηλώσει πως θα αποχωρήσουν από την ρωσική αγορά και προσπαθούν να βρουν αγοραστή για τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Στριμωγμένη η Ιαπωνία
Οι ιαπωνικές εταιρείες που μετέχουν στο έργο είναι εξαιρετικά πιθανό πως θα προσπαθήσουν να παραμείνουν, καταλήγοντας σε μια νέα συμφωνία με τους Ρώσους και τον νέο φορέα. Κι αυτό λόγω της ευάλωτης κατάστασης που βρίσκεται ενεργειακά η Ιαπωνία, με μεγάλο μέρος της παραγωγής της να εξαρτάται από την λειτουργία πυρηνικών εργοστασίων.
Συνολικά οι ιαπωνικές ενεργειακές εταιρείες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Ρωσία για να καλύψουν τις ανάγκες της χώρας και κυρίως των μεγάλων πόλεων. Οι εισαγωγές LNG από τη Ρωσία ξεπερνούν ετησίως το 10% των εθνικών ενεργειακών αναγκών. Ενδεικτικά η Hiroshima Gas αγοράζει 200.000 τόνους LNG το χρόνο από την Ρωσία και την «Σαχαλίνη 2» και το συμβόλαιο της λήγει κανονικά το 2028.
Αντιδρώντας στις εξελίξεις, ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Φούμιο Κισίντα σχολίασε πως δεν θεωρεί ότι το προεδρικό διάταγμα για την Σαχαλίνη 2 σημαίνει πως θα υπάρχει άμεση διακοπή στις ροές ρωσικού LNG προς την Ιαπωνία. Αν και παραδέχτηκε πως το Τόκιο θα πρέπει να μελετήσει προσεκτικά το νέο συμβόλαιο που θα κληθούν να υπογράψουν και να εφαρμόσουν οι ξένες εταιρείες.
Πάντως, τους τελευταίους μήνες, η Ιαπωνία έχει κάνει προσπάθεια να αναζητήσει επίσης εναλλακτικούς προμηθευτές LNG προσεγγίζοντας την Μαλαισία, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ, ανησυχώντας πως η Ρωσία μπορεί να της κλείσει τις στρόφιγγες. Τα ιαπωνικά αποθέματα LNG υπολογίζεται πως δεν ξεπερνούν τις τρεις εβδομάδες.
Πηγή: ΟΤ
