Θετικά μηνύματα προέκυψαν από το πρώτη συνάντηση που είχε μετά από 16 μήνες ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τους δύο ηγέτες να συμφωνούν να ενεργοποιηθούν ξανά οι δίαυλοι επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο χώρες με πρώτο σταθμό τη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας το φθινόπωρο στη Θεσσαλονίκη, αλλά και την επανανεργοποίηση της επικοινωνίας σε επίπεδο υπουργών προκειμένου όπου προκύπτουν εντάσεις αυτές να αντιμετωπίζονται εν τη γενέσει τους.
Ενδεικτικό του «καλού κλίματος» που επικράτησε και στο οποίο αναφέρθηκε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, είναι ότι η συνάντηση είχε προγραμματιστεί να διαρκέσει μισή ώρα και τελικά κράτησε πάνω από μία ώρα, ενώ προς τη θετική κατεύθυνση είναι και η πρόθεση των δύο ηγετών να συναντηθούν ξανά πριν το τέλος του έτους.
«Όπως γράφτηκε και στην ανακοίνωση, πρόθεσή μας είναι να μπορέσουμε να ξανασυναντηθούμε πριν το τέλος του έτους σε ένα επίπεδο Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, στη Θεσσαλονίκη, με μία προφανώς θετική ατζέντα στο ‘μενού’», είπε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Δεν λύθηκαν ως δια μαγείας τα σημαντικά προβλήματα»
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδειξε μία συγκρατημένη αισιοδοξία για το αποτέλεσμα της συνάντησης, υπογραμμίζοντας πως «δεν λύθηκαν ως δια μαγείας τα σημαντικά προβλήματα που έχουμε με την Τουρκία».
«Δεν λύθηκαν ως διά μαγείας τα προβλήματα, ούτε μπορούμε να μιλήσουμε για μία τελείως διαφορετική ημέρα, γιατί δεν ξεχνάμε αυτά τα οποία έγιναν, εδώ και τέσσερα χρόνια. Αλλά είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι ότι μπορούμε να ξεκινήσουμε μια νέα σελίδα και ότι έχουμε μια υποχρέωση απέναντι στους λαούς μας, να διασφαλίσουμε ότι θα ζούμε ειρηνικά και χωρίς να είμαστε σε ένα καθεστώς διαρκούς έντασης, έστω -θα το ξαναπώ, το έχω πει πολλές φορές- έστω και αν δεν μπορούμε άμεσα ή στο προβλέψιμο μέλλον να λύσουμε τη μία βασική μας διαφορά, που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών», είπε χαρακτηριστικά και προσέθεσε πως:
«Έχουν υπάρξει και άλλοτε στο παρελθόν περίοδοι πολύ καλών σχέσεων με την Τουρκία, όπου το ζήτημα αυτό προφανώς δεν είχε λυθεί αλλά δεν αποτέλεσε εμπόδιο στο να οικοδομήσουμε ένα πλαίσιο καλών σχέσεων και σίγουρα να μην είμαστε σε ένα καθεστώς μόνιμης έντασης, να μην είμαστε «στα κόκκινα», να το πω πολύ απλά, ως προς τη δραστηριότητα των Ενόπλων Δυνάμεών μας».
«Συμφωνήσαμε ότι πρέπει να χτίσουμε πάνω στις θετικές εξελίξεις»
Ωστόσο, με βάση της δηλώσεις και των δύο ηγετών φαίνεται να ευοδώνεται το θετικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί τους τελευταίους μήνες στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών και άρχισε να οικοδομείται κυρίως μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του περασμένου Φεβρουαρίου και του κύματος αλληλεγγύης που ακολούθησε.
«Συμφωνήσαμε ότι πρέπει να χτίσουμε πάνω στις θετικές εξελίξεις των τελευταίων μηνών, μετά τους σεισμούς στην Τουρκία και μετά την έμπρακτη στήριξη την οποία παρείχε και η Ελληνική Κυβέρνηση αλλά και η ελληνική κοινωνία στον σεισμό προς τον τουρκικό λαό, θεωρώ ότι άλλαξαν πολλά πράγματα στην ψυχολογία των σχέσεών μας. Η σημερινή μας συνάντηση επαναβεβαίωσε τη διάθεση, και τη δική μου και του προέδρου Ερντογάν για μία νέα επανεκκίνηση ως προς τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά και για έναν -θα έλεγα- πιο σαφή δίαυλο, οδικό χάρτη, για το πώς θα κινηθούμε τους επόμενους μήνες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Ενδεικτικό του θετικού κλίματος είναι η φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη πως παρόλο που είπε «είμαστε στην αρχή μιας καινούργιας θητείας», «δεν έχω κανένα λόγο αυτή τη στιγμή να αμφισβητήσω την ειλικρίνεια των προθέσεών του».
«Επίθεση» φιλίας από Ερντογάν
Όμως αν από την πλευρά του πρωθυπουργού οι δηλώσεις που θα παρέπεμπαν στα θετικά μηνύματα με μία συγκρατημένη αισιοδοξία εντύπωση προκάλεσε η «επίθεση» φιλίας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με αναφορά και στα F-16 που η Άγκυρα θέλει να παραλάβει από τις ΗΠΑ.
Μάλιστα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε για πρώτη φορά πως τα F-16 δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν κατά της Ελλάδας, κάτι που δεν είχε δηλώσει ξανά ο Τούρκος πρόεδρος και που είναι ανάμεσα στους όρους που έχουν βάλει Ελληνοαμερικανοί βουλευτές προκειμένου να περάσει η πώληση των F-16 από το Κογκρέσο.
«Είχαμε μία συνάντηση με τον Μητσοτάκη σήμερα. Δεν έχουμε ως στόχο να δημιουργήσουμε εχθρούς. Ο στόχος του Ερντογάν δεν είναι να αυξήσει τους εχθρούς, αλλά να αυξήσει τους φίλους. Ο στόχος μας είναι αυτός και αυτό κάνουμε μέχρι σήμερα αυτό κάνουμε. Στη συνάντησή μας σήμερα συζητήσαμε τρόπους για την ενδυνάμωση αυτής της φιλίας και αναφερθήκαμε», είπε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος.
Οι τρεις άξονες για καλύτερη συνεργασία ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα
Επίσης, εκτός από τις αναφορές στα σημεία από τα οποία επανεκκινούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο πρωθυπουργός σκιαγράφησε τους τρεις άξονες επάνω πάνω στους οποίους οραματίζεται ότι μπορεί να λάβει σάρκα και οστά η διάθεση για καλύτερη συνεργασία ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα.
«Ο πρώτος είναι ο πολιτικός διάλογος, υπό την καθοδήγηση των δύο υπουργών Εξωτερικών, στον οποίον προφανώς πολιτικό διάλογο θα τεθούν τα σημαντικά, τα βαριά γεωπολιτικά ζητήματα, με σημαντικότερο το βασικό ζήτημα το οποίο αναγνωρίζουμε ότι είναι η διαφορά μας με την Τουρκία, δηλαδή η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο δεύτερος δίαυλος είναι τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία μπορούν να αποδώσουν περισσότερους καρπούς χτίζοντας πάνω στο θετικό μομέντουμ των τελευταίων μηνών.
Και ο τρίτος άξονας προσέγγισης αφορά τη λεγόμενη θετική ατζέντα. Είναι μια δουλειά η οποία έχει γίνει από τον υηφυπουργό Εξωτερικών, τον κ. Φραγκογιάννη, η οποία είχε προετοιμαστεί και πριν από αυτή τη συνάντηση. Αφορά ζητήματα οικονομικής συνεργασίας, ενεργειακής συνεργασίας, συνεργασίας ενδεχομένως σε τομείς όπως η πολιτική προστασία. Είναι ένας τομέας στον οποίο πιστεύω ότι μπορούμε -και σχετικά γρήγορα- να έχουμε κάποια απτά αποτελέσματα, ώστε αυτά να μπορούν να επισημοποιηθούν, καλώς εχόντων των πραγμάτων, στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη πριν τα τέλη του χρόνου.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό «το όφελος της Ελλάδος είναι η Τουρκία να παίξει με τους δικούς μας κανόνες. Με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, με τους κανόνες των πολυμερών σχημάτων στα οποία συμμετέχει, όπως το ΝΑΤΟ, ή των πολυμερών σχημάτων με τα οποία θέλει να έχει μία πιο στενή σχέση, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση».
