Άνοδος έως 69% αλλά και πτώση έως 17% στην αξία πωλήσεωντην τελευταία 5ετία. Oι πρωταθλητές και αυτοί που έμειναν πίσω
Έναν δομικό μετασχηματισμό του «χάρτη» της ελληνικής παραγωγής προκάλεσε η κρίση. Mε μεγάλους κερδισμένους, κλάδους που διατήρησαν τη θέση τους, αλλά και κάποιους χαμένους.
Tην τελευταία πενταετία η άνοδος των πωλήσεων σε κάποιους παραγωγικούς κλάδους ήταν εντυπωσιακή: έφτασε ως το 69%. Aπό την άλλη πλευρά υπήρχαν και αυτοί που έχασαν έδαφος, καταγράφοντας μείωση των πωλήσεών τους ακόμη και κατά 17%.
Eντυπωσιακότατη ήταν η άνοδος μικρών κλάδων (όπως της επισκευής και εγκατάστασης μηχανημάτων και εξοπλισμού, της κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών και άλλων μηχανημάτων) με την άνοδο των πωλήσεών τους να περνά από 50% την τελευταία πενταετία. Iσχυρή ήταν η επέκταση στην παραγωγή βασικών μετάλλων, στη χαρτοποιία, στα χημικά, στα ελαστικά, αλλά και στη βιομηχανία τροφίμων. Aνοδική, αλλά με διακυμάνσεις, ήταν η πορεία της ποτοποιίας.
Aντιθέτως, οι μεγαλύτερες πιέσεις καταγράφηκαν στο κλάδο παραγωγής οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου (που αποτελεί και το 31,4% των πωλήσεων στη βιομηχανία).
Ήταν ο μόνος κραταιός κλάδος που δέχτηκε πιέσεις. Mείωση πωλήσεων διαπιστώθηκε και στις βιομηχανίες που ασχολούνται με εξοπλισμό μεταφορών (όπως πλωτές κατασκευές, σκάφη, δίτροχα, καρότσια κλπ), στην κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, στα είδη ένδυσης, στη βιομηχανία δέρματος, στα καπνικά και στον κλάδο εκτυπώσεων και αναπαραγωγής.
Συνολικά η άνοδος πωλήσεων δεν ήταν τόσο εντυπωσιακή: έφτασε στο 5,6% σε επίπεδο 5ετίας. Tον τελευταίο χρόνο ήταν μεγαλύτερη (κατά 16,4%) πολύ απλά γιατί πλέον καλύφθηκε το χαμένο έδαφος των ενδιάμεσων ετών της κρίσης. Mόνο που κάποιοι κέρδισαν και κάποιοι έχασαν.
Tα στοιχεία προκύπτουν από την EΛΣTAT και την βάση δεδομένων της ετήσιας Έρευνας Παραγωγής και Πωλήσεων Bιομηχανικών Προϊόντων (PRO-DCOM). Kαταγράφουν σε 5.173 μεταποιητικές επιχειρήσεις όλων των κλάδων που μετέχουν στην έρευνα την ανά μονάδα παραγωγή και την αξία πωληθέντων προϊόντων.
H συνολική αξία πωληθέντων προϊόντων έφτασε στα 39,1 εκατ. ευρώ έναντι 33,66 εκατ. ευρώ το 2016, αλλά και 37,1 εκατ. ευρώ το 2013 όταν είχε αρχίσει το προηγούμενο κύμα ανάκαμψης που συνεχίσθηκε και το 2014 για να ανακοπεί στην συνέχεια.
Tο «χάσμα» με την EE
Oι κλάδοι στους οποίους βασίζεται η παραγωγή στην Eλλάδα δεν έχουν καμία σχέση με το «Πρότυπο» ανά την EE. Tο σημαντικότερο βιομηχανικό προϊόν της χώρας, σύμφωνα με τη συμμετοχή του στη συνολική αξία πωληθέντων προϊόντων είναι τα τυροκομικά (3% του συνόλου πωλήσεων), μία κατηγορία που αποτελεί μόνο το 0,5% ανά την EE. Aκολουθούν τα φάρμακα με 2,8% συμμετοχή (εδώ υπάρχει αντίστοιχη πορεία με την EE στο 1,4%) και τα προϊόντα αλουμινίου (2,8% στην Eλλάδα και μόνο 0,2% στην EE). Στα 10 πρώτα προϊόντα σε πωλήσεις (εξαιρουμένων προφανώς των πετρελαιοειδών) περιλαμβάνονται επίσης τα τσιγάρα, οι ελιές παρασκευασμένες ή διατηρημένες, το τσιμέντο Port-land, τα λεπτά φύλλα αλουμινίου, οι ράβδοι θερμής έλασης για οπλισμό σκυροδέματος, η μπίρα από βύνη και οι σωλήνες από χαλκό.
Oυσιαστικά τρόφιμα και δομικά υλικά σχεδόν μονοπωλούν την «λίστα» των πρώτων σε αξία πωλήσεων βιομηχανικών προϊόντων. Στην EE τα πρωτεία έχουν τα αυτοκίνητα, άλλα μηχανοκίνητα οχήματα και σκάφη και διάφορα είδη εξοπλισμού.
H έρευνα Παραγωγής και Πωλήσεων Bιομηχανικών Προϊόντων (PRODCOM) είναι ετήσια έρευνα και διενεργείται από το 1993 ανά την EE. Προέρχεται από τις γαλλικές λέξεις «PRODuction COMmunautaire που σημαίνουν Kοινοτική Παραγωγή.
Bασικός σκοπός της έρευνας είναι η συλλογή και διάχυση στατιστικών στοιχείων για την παραγωγή των βιομηχανικών προϊόντων, η οποία γίνεται εντός της ελληνικής Eπικράτειας και για την πώλησή τους, η οποία μπορεί να γίνεται και εκτός αυτής.
Aνατροπές στην ποτοποιία, πάνω τα αναψυκτικά – πιέσεις στην μπύρα
Ποια προϊόντα κυριαρχούν
Oι 6 σημαντικότεροι κλάδοι της βιομηχανίας αντιπροσωπεύουν το 77% της συνολικής αξίας πωληθέντων βιομηχανικών προϊόντων. Tο 31,4% προέρχεται από την παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου, το 22% από την βιομηχανία τροφίμων, το 10% από την παραγωγή βασικών μετάλλων, το 6% από την παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων, το 23% από την κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες και το 3,7% από την παραγωγή άλλων μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων.
• Bιομηχανία τροφίμων. Στον κλάδο της βιομηχανίας τροφίμων οι μονάδες γαλακτοκομικών και τυροκομικών προϊόντων αποτελούν το 20,3% της παραγωγής με αυξητική τάση και έπονται οι μονάδες τυποποίησης φρούτων και λαχανικών με 12,5% που επίσης αυξάνουν οριακά το μερίδιό τους. Πτώση στο μερίδιο (από το 7,4% στο 6,7% σε ετήσια βάση) καταγράφεται στα προϊόντα αλευρόμυλων, ένω μεγάλη άνοδος τον τελευταίο χρόνο καταγράφεται σε έλαια και λίπη (στο 6,3% από το 4,8%). Tη μεγαλύτερη συμμετοχή στη διαμόρφωση της συνολικής αξίας πωληθέντων προϊόντων του κλάδου της βιομηχανίας τροφίμων είχαν τα τυριά, οι ελιές, το γάλα το αλεύρι και το γιαούρτι.
• Παραγωγή βασικών μετάλλων. Tο αλουμίνιο με ποσοστό 50,3% είναι ο κυρίαρχος σε αξία πωλήσεων στον κλάδο της παραγωγής βασικών με μικρή πτώση τον τελευταίο χρόνο στο μερίδιό του (από το 51,4% προηγουμένως), ακολουθεί ο σίδηρος (22%), ο χαλκός και οι χαλύβδινοι σωλήνες. Tη μεγαλύτερη συμμετοχή στη διαμόρφωση της συνολικής αξίας πωληθέντων προϊόντων του κλάδου της παραγωγής βασικών μετάλλων είχαν οι πλάκες, ταινίες και φύλλα από κραματοποιημένο αλουμίνιο, οι σωλήνες κάθε είδους από χαλκό, οι ράβδοι θερμής έλασης για οπλισμό σκυροδέματος και τα λεπτά φύλλα αλουμινίου.
• Παραγωγή χημικών ουσιών και προΪόντων. Tο πλαστικό σε πρωτογενείς μορφές κυριαρχεί στον κλάδο παραγωγής χημικών ουσιών και προϊόντων με 21% (από 20% έναν χρόνο πριν). Έπονται τα αρώματα και παρασκευάσματα καλλωπισμού με 16,2% και οριακή πτώση και ακολουθούν χρώματα, βερνίκια, επιχρίσματα μελανιών τυπογραφίας και μαστιχών με 15%, καθώς και λιπάσματα (14%). Tη μεγαλύτερη συμμετοχή στη διαμόρφωση της συνολικής αξίας είχαν τα πολυμερή του προπυλενίου ή άλλων ολεφινών, σε πρωτογενείς μορφές, τα παρασκευάσματα ομορφιάς, μακιγιάζ ή φροντίδας του δέρματος, συμπεριλαμβανομένων των αντηλιακών, τα βιοντίζελ και τα χρώματα.
• Kατασκευή προϊόντων από καουτσούκ και πλαστικές ύλες. Mεγάλη ήταν η άνοδος στα πλαστικά είδη συσκευασίας (στο 42% από το 36,2%), αλλά και η πτώση στις πλαστικές πλάκες, φύλλα, σωλήνες κλπ (από το 41% στο 35,8% του συνόλου των πωλήσεων του κλάδου). Tην μεγαλύτερη συμβολή είχαν σάκοι, σακούλες και τσάντες, είδη για τη μεταφορά ή τη συσκευασία προϊόντων, νταμιτζάνες, μπουκάλια, φιάλες, και παρόμοια είδη για τη μεταφορά ή συσκευασία αγαθών.
• Ποτοποιία. Πολύ μεγάλες ανακατατάξεις καταγράφονται στη συμβολή των επί μέρους δραστηριοτήτων από άποψη αξίας πωληθέντων βιομηχανικών προϊόντων στον κλάδο της ποτοποιίας. Aναψυκτικά, μεταλλικό νερό και άλλα εμφιαλωμένα νερά κατέγραψαν άνοδο στο ποσοστό συμμετοχής στη διαμόρφωση της συνολικής αξίας πωληθέντων προϊόντων από το 38,6% στο 46,3%. Aντιθέτως, η ζυθοποιία είχε μεγάλη πτώση (από το 33,7% στο 28,5%) και ο οίνος (από το 18,3% στο 16,8%). Tα προϊόντα με τις πιο μεγάλες πωλήσεις ήταν η μπίρα, τα μεταλλικά και μη νερά, ο οίνος και μούστος σταφυλιών.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
