Κυριακή απόγευμα και αρχίζει ο πανικός, όταν βγαίνει η είδηση για αυτοκινητιστικό στη Λιβύη, στο οποίο ενεπλάκη το λεωφορείο που μετέφερε τα μέλη της ελληνικής ανθρωπιστικής αποστολής στη Ντέρνα. Η ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ αρχικά κάνει λόγο για «ελαφρά τραυματίες».
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ δεν αναφέρεται ούτε σε νεκρούς ούτε σε τραυματίες. Και οι δύο ανακοινώσεις αναφέρονται σε «δυστύχημα» και «ατύχημα» αντίστοιχα.
Η κατάσταση αλλάζει όταν λίγη ώρα αργότερα διεθνή ΜΜΕ μεταδίδουν δηλώσεις του υπουργού υγείας της Λιβύης που αναφέρεται σε τέσσερις νεκρούς και δηλώνει τα συλλυπητήρια του στην Ελλάδα.
Ένα χρονικό διάστημα περίπου 30 δευτερολέπτων έφερε το χάος στη Λιβύη, βυθίζοντας στο πένθος τη χώρα.
Οι νεκροί δεν επιβεβαιώνονται μέχρι λίγο πριν τα μεσάνυχτα της Κυριακής που το ΓΕΕΘΑ ανακοινώνει τρεις νεκρούς και «δύο αγνοούμενους». Και οι πέντε είναι νεκροί απλά αναμένεται η επιβεβαίωση που έρχεται το πρωί της Δευτέρας.
Θύματα του τραγικού δυστυχήματος και της νέας τραγωδίας που έχει πλήξει τις Ένοπλες Δυνάμεις είναι τρία στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και δύο πολίτες που συμμετείχαν στην αποστολή ως εθελοντές διερμηνείς. Είναι τα παιδιά του προέδρου της ελληνικής κοινότητας της Βεγγάζης, Κανάκη Μανδαλιού, η Μόιρα και ο Φίλιππος όπως θα επιβεβαιώσει ο ίδιος ο πατέρας τους (ΣΚΑΪ).
Γνωστά είναι και τα ονόματα των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, δύο γυναίκες και ένας άνδρας, ωστόσο δεν η επίσημη ανακοίνωση τους αναμένεται όταν ολοκληρωθούν οι τυπικές διαδικασίες.
Εκτός από τους πέντε νεκρούς υπάρχουν ακόμα 13 τραυματίες που έχουν επαναπατριστεί στα νοσοκομεία 401, 251 και στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, αλλά και ο τρίτος εθελοντής διερμηνέας που είναι λιβυκής καταγωγής και έμεινε σε νοσοκομείο της Λιβύης. Από τους 13 τραυματίες οι περισσότεροι φέρουν εγκαύματα, αλλά και κατάγματα, με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες να αναφέρουν ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για τη ζωή τους, ωστόσο κάποιοι είναι σοβαρά.
Εθελοντές δεν ήταν μόνο οι δύο «διερμηνείς», αλλά και τα μέλη των Ενόπλων Δυνάμεων που έλαβαν μέρος στην αποστολή, με κάποιες πηγές να υποστηρίζουν ότι υπήρξε και ανταγωνισμός για μία θέση σε αυτή.
Το χρονικό του μοιραίου τροχαίου
Σύμφωνα με το χρονικό του ταξιδιού της ελληνικής αποστολής που κατέληξε σε τραγωδία το C- 130 με την ελληνική αποστολή προσγειώθηκε στη Βεγγάζη στις 11:39 το πρωί της κυριακής ώρα Ελλάδος και το δυστυχημα συνέβη στις 15:30, στο 85ο χλμ της διαδρομής από τη Βεγγάζη προς την Ντέρνα που είχε υποδειχθεί σύμφωνα με το σχεδιασμό και λαμβάνοντας υπόψη τις καταστροφές λόγω των πλημμυρών.
Μία σχισμή στο χρόνο, όπως έλεγε στρατιωτική πηγή, 30 κρίσιμα δευτερόλεπτα που έφεραν το χάος. Ένα αυτοκίνητο σύμφωνα με πληροφορίες Land Cruiser που φέρεται να είχε πρόσθετη δεξαμενή καυσίμων, μπήκε στο αντίθετο ρεύμα και συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με το βαν της ελληνικής αποστολής. Ακολουθεί έκρηξη. Και ένα σκηνικό τρομακτικό.
Ο οδηγός του βαν και ο συνταγματάρχης που ηταν επικεφαλής της αποστολής εκτινάσσονται από το όχημα και για αυτό σώζονται έστω και τραυματίες. Οι πέντε επιβάτες πίσω από τον οδηγό είναι νεκροί.
Οι εκτιμήσεις στρατιωτικών πηγών φαίνεται να αποκλείουν επίθεση. Σύμφωνα δε με τις πληροφορίες οι επιβάτες του οχήματος που προκάλεσε το δυστύχημα ήταν εξαμελής οικογένεια, με κοινοφελή δράση της οποία το προφίλ δεν παραπέμπει σε επίθεση αυτοκτονίας. Νεκροί είναι το ζευγάρι και το ένα από τα τρία τους παιδιά επίσης.
Ωστόσο αναμένονται και οι επίσημες ανακοινώσεις για τα αίτια του δυστυχήματος. Και τα αποτελέσματα της έρευνας των λιβυκών αρχών.
Εθελοντές δεν ήταν μόνο οι δύο «διερμηνείς» που βρήκαν τραγικό θάνατο, αλλά και τα μέλη των Ενόπλων Δυνάμεων που έλαβαν μέρος στην αποστολή, με κάποιους να σημειώνουν ότι υπήρξε ανταγωνισμός για μία θέση σε αυτή την αποστολή.
Επίσης πληροφορίες αναφέρουν ότι οι αρχές της Λιβύης είχαν διαθέσει την ασφάλεια που κρίθηκε απαραίτητη, ένα όχημα στην αρχή και ένα στο τέλος του κομβόι με ένοπλους λιβυους στατιώτες, καθώς και σύγχρονο βαν για τα μέλη της ελληνικής αποστολής.
Για το χάος στην ενημέρωση το βράδυ της Κυριακής πηγές του ΓΕΕΘΑ απαντούν ότι «η αρχική πληροφόρηση βασιζόταν στην ενημέρωση που παρείχαν οι αρχές της Λιβύης προς τις αρμόδιες αρχές της Ελλάδας, στην οποία αναφερόταν κατηγορηματικά ότι δεν υπήρχαν θύματα μεταξύ των μελών της ελληνικής αποστολής ανθρωπιστικής βοήθειας».
Τα άτομα που βρίσκονταν στις πρώτες θέσεις του βαν βρήκαν φρικτό θάνατο.
Και προσθέτουν πως «στις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούσαν επί του πεδίου δεν υπήρχε άλλος τρόπος διασταύρωσης της σχετικής πληροφόρησης, πλην της ενημέρωσης από τις αρχές της Λιβύης διά της διπλωματικής οδού, δεδομένου ότι δεν λειτουργούσε στην περιοχή δίκτυο κινητής τηλεφωνίας και τα δορυφορικά τηλέφωνα που είχε μαζί της η ελληνική αποστολή καταστράφηκαν κατά την πυρκαγιά που ακολούθησε τη σύγκρουση των οχημάτων».
Σημειώνουν δε ότι «οι αρχές της Λιβύης, διά του Υπουργείου Υγείας, χωρίς προηγούμενη ενημέρωση της ελληνικής πλευράς, προχώρησαν σε ανακοίνωση στην οποία συμπεριλαμβάνονταν μέλη της ελληνικής αποστολής στα θύματα» με το ΓΕΕΘΑ να πρέπει πριν την όποια διορθωτική ανακοίνωση να περιμένει «να ειδοποιηθούν προηγουμένως οι συγγενείς τους από τις στρατιωτικές αρχές και να μην πληροφορηθούν τη θλιβερή είδηση από τα ΜΜΕ».
Τα ερωτήματα
Ερωτηματικά θέτουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης όσον αφορά το σχεδιασμό της αποστολής, ενδεχόμενα κενά και ζητούν ενημέρωση.
Στα ερωτηματικά για το σχεδιασμό της αποστολής προστίθενται και ερωτηματικά για την πολιτική ευθύνη. Γιατί η Ελλάδα ήθελε να δηλώσει παρούσα στη Λιβύη διά της αλληλεγγύης, αλλά η μελέτη της αποστολής, ο χειρισμός της, η πολιτική εντολή καθώς και τα ενδεχόμενα κενά που θα μπορούσαν να είχαν προλάβει ακόμα και ένα «τυχαίο γεγονός» είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων.
Ερωτηματικά που εξακολουθούν να ζητούν απαντήσεις και τις σχετικές ανακοινώσεις, τόσο για την εξαγγελία της αποστολής όσο και για το ατύχημα να έχουν βγει από το ΥΠΕΞ και το ΓΕΕΘΑ.
Κάποιες πλευρές επιλέγουν τη σιωπή και κάποιοι άλλοι σημειώνουν πως όλα έγιναν τηρώντας όλα όσα έπρεπε. Αλλά…
