Σε ανακοίνωσή της η Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία Μαγνησίας αναφέρει:
”Τα τρόφιμα σε όλη την Ευρώπη είναι ανησυχητικά μολυσμένα με PFAS και διοξίνες κοντά σε (συν)αποτεφρωτήρες απορριμμάτων.
Νέα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από το Zero Waste Europe και το Ίδρυμα ToxicoWatch σχετικά με τη βιοπαρακολούθηση των εκπομπών αποβλήτων στη Σλοβακία και την Ολλανδία εντόπισαν υψηλά επίπεδα έμμονων οργανικών ρύπων (POPs) σε τρόφιμα κοντά στις εγκαταστάσεις.
Οι δύο μελέτες, μέρος του έργου Zero Waste Europe’s True Toxic Toll, επικεντρώνονται στη Σλοβακία και την Ολλανδία . Ανέλυσαν την παρουσία POP στο περιβάλλον των εγκαταστάσεων. Συγκεκριμένα, οι μελέτες συγκέντρωσαν σχολαστικά δείγματα -όπως αυγά από κοτόπουλα της αυλής, βλάστηση, φρούτα, σκόνη στέγης, νερό και ιζήματα- από την περιοχή των υπό έρευνα εγκαταστάσεων.
Μια εγκατάσταση στο Turňa nad Bodvou, στη Σλοβακία, αποκάλυψε ότι τα αυγά, οι πευκοβελόνες και τα βρύα στην περιοχή εμφανίζουν σημαντικά υψηλές συγκεντρώσεις διοξινών και PFAS, κοινώς γνωστά ως «για πάντα χημικά». Συγκεκριμένα, τα επίπεδα διοξίνης στα αυγά στο Zádiel υπερβαίνουν τα όρια της ΕΕ κατά 300%. Έντονη ανησυχία προκαλούν τα αυξημένα επίπεδα PFAS που βρίσκονται σε ρεύματα επιφανειακών υδάτων ενώ τα δείγματα βρύων παρουσιάζουν μερικά από τα υψηλότερα καταγεγραμμένα επίπεδα βαρέων μετάλλων στην Ευρώπη.
Ομοίως, μια έρευνα στον αποτεφρωτήρα απορριμμάτων REC στο Χάρλινγκεν της Ολλανδίας, αποκάλυψε συγκεντρώσεις διοξίνης σε αυγά από κοτόπουλα που ξεπερνούν το επιτρεπόμενο όριο της ΕΕ κατά σχεδόν 300% – μόλις 2 km από τον αποτεφρωτήρα REC. Επιπλέον, οι συγκεντρώσεις PFOS σε αυγά από την ίδια τοποθεσία υπερέβησαν τα υψηλότερα επίπεδα που είχαν καταγραφεί προηγουμένως στα αυγά στην Ολλανδία (38,4 νανογραμμάρια ανά γραμμάριο λίπους). Η συγκέντρωση PFAS σε αυτούς τους κρόκους αυγών είναι συγκρίσιμη με τα επίπεδα που βρέθηκαν κοντά στο εργοστάσιο φθοριοχημικών στην Αμβέρσα, με 11 διαφορετικές ενώσεις PFAS να ανιχνευθούν.
Ο Janek Vahk , Διευθυντής Πολιτικής Μηδενικής Ρύπανσης στη Zero Waste Europe δήλωσε: «Οι εκθέσεις αποκαλύπτουν βαθιά ανησυχητικά στοιχεία ότι τα τρόφιμα που καλλιεργούνται κοντά σε αποτεφρωτήρες είναι μολυσμένα με ουσίες που προκαλούν μεγάλη ανησυχία. Αυτή η μόλυνση αποτελεί σημαντική απειλή τόσο για την υγεία των ατόμων όσο και για τα μέσα διαβίωσης των κοινοτήτων. Η επείγουσα δράση είναι επιτακτική για την αντιμετώπιση αυτού του αυξανόμενου ζητήματος και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και ευημερίας».
Ο Abel Arkenbout , Επικεφαλής Έρευνας του Ιδρύματος ToxicoWatch, δήλωσε: «Αφού εξετάσαμε προσεκτικά πολλά μέρη που μελετήσαμε, βρήκαμε κάτι ανησυχητικό: διοξίνες, PFAS και άλλοι ρύποι εξαπλώνονται σε αυτές τις όμορφες φυσικές περιοχές. Ο χρόνος τελειώνει και ο κίνδυνος από αυτές τις τοξίνες χειροτερεύει. Πρέπει να δράσουμε γρήγορα για να σταματήσουμε αυτή την περιβαλλοντική κρίση πριν να είναι πολύ αργά και η ζημιά γίνει μόνιμη».
Περαιτέρω έρευνα είναι απαραίτητη για την πλήρη κατανόηση των πηγών και των προτύπων εναπόθεσης αυτών των ρύπων. Επιπλέον, είναι σημαντικό να μην παραβλέπουμε άλλους πιθανούς παράγοντες σύγχυσης των POP.
Η μελέτη αποτελεί στοιχείο ενός μεγαλύτερου ερευνητικού έργου βιοπαρακολούθησης που καλύπτει πέντε χώρες στην Ευρώπη: Βέλγιο, Ολλανδία, Ισπανία, Σλοβακία και Γαλλία. Το Ίδρυμα ToxicoWatch, που εδρεύει στην Ολλανδία, συμμετέχει ενεργά σε αυτή τη μελέτη ως επιστημονικός συνεργάτης. Ο συντονισμός του έργου εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Zero Waste Europe”.
Νίκος Βητσόπουλος
